Słowo aborcja obrosło w naszym kraju tak grubą warstwą opinii, potępienia i obwarowań moralnych, że trudno rzeczowo rozmawiać o tym, co w samym zabiegu jest najważniejsze- zdrowiu i bezpieczeństwie kobiety.

Bez względu na nasze osobiste poglądy musimy zaakceptować, że zabieg przerwania ciąży jest w Polsce legalny w ściśle określonych sytuacjach, a w związku z tym, kobietom z tych grup należy się rzetelna wiedza o możliwościach przerwania ciąży, konsekwencjach zdrowotnych oraz możliwych powikłaniach spowodowanych aborcją.

Niestety, wiedzy tej na próżno szukać w najpopularniejszych poradnikach- aborcja stała się tematem przetargowym dla polityków, ale nie jest medialna dla kolorowych czasopism, gdzie stanowi raczej temat tabu.

Jak rozmawiać o aborcji, by wyciągnąć z tej dyskusji rzeczowe wnioski, bez wydawania opinii i sądów moralnych?

Czym jest aborcja?

Słowo aborcja pochodzi od łacińskiego sformułowania abortio lub abortus oznaczającego poronienie wywołane, co dobrze oddaje sens tego terminu. Przedwczesne zakończenie ciąży, nie spowodowane czynnikami naturalnymi, a ingerencją z zewnątrz, to właśnie aborcja. W Polsce jest ona legalna tylko w trzech przypadkach, które ściśle określa ustawa:

• Ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety ( przerwanie ciąży jest możliwe do momentu uzyskania przez płód zdolności do samodzielnego życia, poza organizmem kobiety)
• Na podstawie badań prenatalnych lub innych przesłanek medycznych stwierdza się ciężką, nieodwracalną wadę rozwojową płodu lub inną chorobę zagrażającą jego życiu (również do momentu uzyskania przez płód zdolności do samodzielnego życia, poza organizmem kobiety)
• Ciąża jest wynikiem gwałtu- w tej sytuacji prawo dopuszcza jej przerwanie  do 12 tygodnia

Mimo prawnego zapisu legalizującego aborcję, zdarza się, że kobieta musi walczyć o swoje prawo do poddania się zabiegowi. Dane dotyczące rozmiaru zjawiska, jakim jest tak zwane podziemie aborcyjne, nie są znane. Wedle wszystkich szacunków jest to liczba wielokrotnie większa od ilości legalnie przeprowadzonych zabiegów.

Metody aborcji

Przerwanie ciąży może nastąpić w sposób farmakologiczny lub chirurgiczny. Aborcja farmakologiczna poprzez podanie tak zwanej pigułki poronnej możliwa jest tylko we wczesnej ciąży- do 9 tygodnia. Kobieta otrzymuje dwie substancje w odstępie 36 do 48 godzin. Pierwsza z nich, najczęściej mifepriston lub metotreksat ma na celu przerwanie połączenia zarodka z łożyskiem i jego zniszczenie, a druga ( z grupy prostaglandyn) podawana później powoduje skurcze macicy, które doprowadzają do wydalenia płodu.

Co setnej ciąży nie udaje się przerwać w ten sposób- mimo terminowego przyjęcia przez kobietę obydwu tabletek, konieczna jest również ingerencja chirurgiczno-ginekologiczna.

Metody chirurgicznego przerywania ciąży stosowane są do momentu osiągnięcia przez płód możliwości samodzielnego życia poza organizmem kobiety. Stosowane są metody podciśnieniowej aspiracji płodu z jamy macicy, połączone z jego zniszczeniem. Nie jest stosowane żadne znieczulenie dla płodu, co mimo opinii środowiska medycznego o braku odczuwania bólu do momentu pełnego wykształcenia układu nerwowego, budzi wątpliwości i kontrowersje.

Powikłania po aborcji

Jak każda ingerencja w ciało człowieka, również aborcja nie jest wolna od powikłań, występujących zarówno przy farmakologicznym przerwaniu ciąży, jak i metodach chirurgicznych. W przypadku zastosowania pigułki poronnej, częstość powikłań szacowana jest na 0,7% i zalicza się do nich głównie silne krwawienia z dróg rodnych oraz infekcje bakteryjne.

Opisywano pojedyncze epizody zgonów w wyniku krwawienia, najczęściej w sytuacji, gdy kobiecie nie została we właściwym czasie udzielona fachowa pomoc.

Częstsze powikłania występują w przebiegu aborcji chirurgicznej, jak każdy zabieg wiąże się ona z używaniem różnego typu znieczuleń oraz możliwością zakażeń okołoporodowych. Prawidłowo przeprowadzony zabieg nie niesie za sobą wysokiego ryzyka powikłań, które jednak drastycznie wzrasta, gdy aborcja wykonywana jest w niewłaściwych warunkach.

Następna ciąża u kobiety, która w przeszłości poddała się aborcji będzie przebiegać prawidłowo, jeśli w wyniku zabiegu nie doszło do uszkodzenia narządów rozrodczych. Przed ponownym zajściem w ciążę należy skonsultować się z ginekologiem, który oceni stopień ewentualnego ryzyka.

Aborcja w psychiatrii

Bardzo głośnym tematem stał się stan psychiczny kobiet, które dokonały przerwania ciąży, nazywany niekiedy syndromem poaborcyjnym.  Istnieją medyczne przesłanki zawierające przekrojowe dane o częstości powiązania zaburzeń psychicznych o typie depresyjnym lub lękowym z przerwaniem ciąży.

Nie wiadomo jednak, na ile zaburzenia te mogły być uwarunkowane samym zabiegiem, a na ile społecznym piętnowaniem kobiet, które poddały się zabiegowi. Pomoc nie tylko medyczna, ale i psychologiczna, dla kobiet planujących przerwać ciążę lub po wykonaniu zabiegu powinna być nieodłącznym elementem leczenia