Uczucie ogólnego rozbicia, zmęczenia, apatii i osłabienia to częsty początek różnego typu infekcji. Większość z nich to banalne zakażenia wirusowe, które skutkują katarem, podrażnieniem gardła, nieznacznie podniesioną temperaturą i bólami głowy.

Niestety, wśród całej grupy niegroźnych schorzeń istnieją też takie, które zaczynając się zupełnie niewinnie, mogą wyrządzić znacznie większe szkody w naszym organizmie. Czasem nie sposób rozpoznać ich po początkowych objawach i tylko wzmożona czujność samego pacjenta oraz zaufanie własnej intuicji, która mówi, że tym razem dzieje się coś niedobrego, może pomóc w porę opanować chorobę. Jednym z takich schorzeń jest zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zespół neurologiczny, który wymaga szybkiej diagnostyki i leczenia

Objawy zapalenia opon mózgowych

Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych może być powodowane przez różne czynniki zapalne, ale symptomy choroby, jakie zwiastują jej początek są zwykle bardzo do siebie podobne. Pierwsze objawy mogą być łatwo pomylone z przeziębieniem lub grypą, ponieważ chory często odczuwa ogólne rozbicie, brak chęci do jakiejkolwiek aktywności, senność, znużenie. Mierząc temperaturę możemy zauważyć, że jest ona nieznacznie podwyższona- utrzymuje się stan podgorączkowy ( między 36,6 a 38 stopni Celsjusza).

Niepokój powinny wywołać w nas następujące oznaki: silne bóle głowy i karku (często połączone ze sztywnością i napięciem mięśni szyi oraz brakiem możliwości przywiedzenia brody do klatki piersiowej), wymioty, które nie są poprzedzone nudnościami- tak zwane chlustające oraz ból gałek ocznych zwiększający się pod wpływem ucisku. W tym okresie temperatura ciała zazwyczaj wzrasta o około 2-3 stopnie, choć zdarzają się przypadki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych bez znaczącej gorączki, na przykład u osób przewlekle chorych lub w podeszłym wieku.

Chory może także zmienić swoje zachowanie, być nadmiernie pobudzony, agresywny, mieć majaczenia czy omamy. Zaburzenia psychotyczne są zawsze wskazaniem do konsultacji z lekarzem.

Przyczyny powstania choroby

Czynniki infekcyjne, które wywołują zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych pochodzą z różnych grup patogenów. Jednym z częstszych powodów zapalenia jest borelioza- choroba wywołana przez bakterię- krętka Borrelia burgdorferi, którą przenosi kilka gatunków kleszcza. W większości przypadków zmianą poprzedzającą wystąpienie objawów ogólnych jest rumień skórny w postaci powiększającego się pierścienia, mającego tendencję do rozszerzania się. Rumień może jednak być niezauważony, jeśli wystąpił w trudno dostępnych okolicach ciała.

Kleszcze przenoszą nie tylko chorobotwórczego krętka, ale i różnego rodzaju wirusy, mogące także spowodować zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Inne przyczyny tej choroby to zakażenia bakteryjne, które szerzą się przez ciągłość z otaczających tkanek (zatok, ucha środkowego) lub jako powikłanie operacji neurochirurgicznych czy urazów czaszki.

Możliwe powikłania

Zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych jest poważnym schorzeniem, które wymaga natychmiastowego leczenia. Postępująca infekcja morze szerzyć się na tkankę mózgową, powodując nieodwracalne deficyty neurologiczne oraz wzrost ciśnienia śródczaszkowego, co jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia.

Jak rozpoznać zapalenie opon mózgowych ?

Bardzo charakterystycznymi objawami choroby, które często naprowadzają lekarza na właściwą diagnozę, jest sztywność okolic karku i szyi, które może przechodzić nawet w odgięcie głowy ku tyłowi. Największe znaczenie ma jednak wykonanie badania płynu mózgowo-rdzeniowego poprzez nakłucie lędźwiowe. Nie należy się obawiać badania, ponieważ właściwie przeprowadzone, cechuje się niewielkim ryzykiem powikłań, a dane pochodzące z tego badania mogą niejednokrotnie uratować życie pacjenta.

Leczenie zapalenia opon mózgowych

Chory, u którego podejrzewa się zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych musi bezwzględnie pozostać na obserwacji w szpitalu, często kierowany jest również na oddział zakaźny. Leczenie polega głównie na podawaniu dożylnie antybiotyku. Nie czekając na wyniki posiewu mikrobiologicznego płynu mózgowo-rdzeniowego podaje się penicylinę, która okazuje się skuteczna dla większości bakterii powodujących infekcję. W momencie rozpoznania czynnika wywołującego chorobę włączane są czasem inne antybiotyki lub leczenie wspomagające.