Jeden łyk gorącej herbaty, zimna przekąska czy nawet podmuch chłodnego powietrza mogą być przyczyną przenikliwego kłującego bólu zębów u osób
cierpiących z powodu ich nadwrażliwości.

Ten dobrze znany chorującym pacjentom dyskomfort może być przejściowy lub stały. Nasze zęby nie lubią agresywnych zabiegów stomatologicznych, jak pozbywanie się kamienia czy wybielanie, past do zębów ze ścierającymi drobinkami czy gwałtownych zmian temperatury. Wraz z wiekiem odsłaniają się również szyjki zębowe, które dodatkowo potęgują nadwrażliwość i przykre odczucia w obrębie dziąseł. Jak radzić sobie z zębami, które kłują i bolą i jak niwelować przykre dolegliwości?

Objawy świadczące o nadwrażliwości zębów

Nadwrażliwość zębów to nic innego, jak nadmierna reakcja na docierające do nich bodźce zewnętrzne. Zdrowy ząb niejako ignoruje wszystkie nieszkodliwe czynniki z otoczenia, bólem reagując dopiero na poważne uszkodzenie jego struktury. Tymczasem ząb nadwrażliwy widzi sytuacją zagrożenia już w niewielkich, niegroźnych bodźcach i odpowiada na nie silną reakcją obronną. Najczęstsze objawy nadwrażliwości to silny, kłujący ból zęba w odpowiedzi na zimne lub ciepłe pokarmy, szczotkowanie zębów, zimne powietrze, słodycze czy też zwykły dotyk sztućca w czasie jedzenia. W zależności od osobniczej zmienności i wrażliwości na ból, pacjenci różnie oceniają stopień nasilenia dolegliwości.

Niektórzy godzą się ze swoją nadwrażliwością, traktując ją jako uciążliwą, ale znośną przypadłość, dla innych przeszywający ból występujący czasem po każdym kęsie pokarmu, staje się nie zniesienia i utrudnia w znaczny sposób normalne funkcjonowanie. Bez względu jednak na subiektywne doznania chorych, fakty są jasne- nadwrażliwość zębów daje dolegliwości bólowe i powoduje dyskomfort podczas jedzenia posiłków, picia napojów i codziennej higieny.

Przyczyny powstania nadwrażliwości zębów

Aby doszło do uaktywnienia nadwrażliwości zębów muszą zostać odsłonięte kanaliki zębinowe, zlokalizowane tuż przy szyjkach zębowych i prowadzące w głąb miazgi zęba. Odsłonięcie takie ma miejsce zazwyczaj po zadziałaniu czynników drażniących: spożycia kwaśnego pokarmu, agresywnego szczotkowania, zabiegach stomatologicznych, wybielaniu zębów przy pomocy nadtlenku wodoru oraz zdejmowaniu kamienia z płytek nazębnych. Odsłonięte kanaliki mogą ponownie ulec zamknięciu cementem zębowym, ale proces ten wymaga odpowiedniego czasu oraz wspomagania leczenia zębów poprzez dobór odpowiednich past do zębów i preparatów do higieny jamy ustnej.

Możliwe powikłania

Nadwrażliwość zębów, choć sama w sobie nie jest jednostką chorobową groźną i wymagającą natychmiastowego leczenia, może wywoływać inne skutki zdrowotne u cierpiącego na nią pacjenta. Ból i dyskomfort przy każdym posiłku powodują często niechęć do spożywania jakichkolwiek pokarmów i unikanie picia napojów. W takiej sytuacji łatwo o utratę masy ciała, a także niedobory witamin i składników mineralnych, niezbędnych jako materiał budulcowy dla naszego organizmu. Niewystarczające spożycie płynów to problem głównie osób starszych, u których obniżone jest poczucie pragnienia i dużo łatwiej dochodzi do odwodnienia organizmu. Inne konsekwencje
nadwrażliwości zębów są niezwykle rzadkie i obejmują na przykład zakażenie tkanki zębowej, obumieranie zęba czy szybszy postęp paradontozy.

Jak rozpoznać chorobę?

Nadwrażliwość zębów jest zwykle łatwo rozpoznawana przez samych pacjentów, a podawane stomatologowi grupy objawów, niemal od razu pozwalając postawić
lekarzowi diagnozę terapeutyczną. Ważne jest jednak, aby rozpoznając nadwrażliwość zębów, wykluczyć także poważniejsze schorzenia, które mogłyby dawać łudząco podobne objawy. Mowa tu głównie o stanach zapalnych dziąseł, miazgi, niedostrzegalnych urazach, zmianach w dotychczas poprawnie wyleczonych ubytkach.

Leczenie nadwrażliwości zębów

Wyeliminowanie czynnika drażniącego ( na przykład pasty wybielającej czy zbyt twardej szczoteczki) przynosi często bardzo dużą ulgę cierpiącemu pacjentowi. Jeśli jednak przyczyna, która wywołała nadwrażliwość jest nieuchwytna lub niemożliwa do pozbycia się, stosowany jest szereg substancji leczniczych, zmniejszających drażliwość zębów. Pierwsze postępowanie obejmuje zwykle włączenie delikatnej pasty do zębów, która ma za zadanie odbudować utracony cement kanalików miazgowych.

Nieocenione zasługi w tym zakresie oddają wciąż związki fluoru, ale także mniej znane związki wapnia, szczawiany, związki strontu czy też naturalne i syntetyczne żywice. Łagodząca pasta do zębów, unikanie kwaśnych i drażniących pokarmów oraz skrajnie zimnych lub gorących napojów- to wszystko zmiany, których możemy dokonać we własnym zakresie.  Osłanianie ujść kanalików może być także przeprowadzane innymi metodami: za pomocą specjalnych klejów stomatologicznych czy światła laserowego. W skrajnych przypadkach stosuje się korony dentystyczne czy przykrycie zęba przeszczepem tkankowym.