Mycie zębów przez dwie minuty rano i wieczorem oraz po każdym posiłku to złoty standard stomatologiczny, który zapewnia nam prawidłową higienę jamy ustnej.

Czyszczenie przestrzeni międzyzębowych za pomocą nitki dentystycznej, płukanie płynami dezynfekującymi- wszystkie te czynności podwyższają jakość mycia, ale wciąż nie są w stanie uchronić nas przed gromadzeniem się kamienia nazębnego oraz rozwojem próchnicy.

Podczas, gdy coraz intensywniej czyścimy, myjemy i dezynfekujemy, również bakterie i zanieczyszczenia nie próżnują. Zasiedlając przestrzenie, gdzie nie dotarła szczoteczka rozwijają swoją szkodliwą działalność, a nam pozostaje jedynie wizyta u stomatologa. Jak zapobiegać gromadzeniu się kamienia oraz nie dopuścić do rozwoju próchnicy? Zadanie jest trudne, ale właściwe środki pozwolą odwlec w czasie pobyt w gabinecie dentystycznym i jak najdłużej cieszyć się zdrowiem swoich zębów.

Objawy próchnicy zębów

Próchnica zębów oraz kamień nazębny dają objawy, które łatwo odróżnić nawet samodzielnie podczas wnikliwej obserwacji własnych zębów. Kamień nazębny, nazywany inaczej płytką nazębną ma tendencje do gromadzenia się u podstawy zębów, zwłaszcza dolnych, a w pierwszej kolejności zajmuje ich wewnętrzną stronę.

Chociaż wygląd kamienia może różnić się u poszczególnych osób, ze względu na różnice fizjologiczne warunków jamy ustnej oraz stopień rozwoju płytki, kilka wskazówek pomoże nam prawidłowo rozpoznać gromadzący się kamień. Żółty, żółtawo-brunatny lub brązowy osad, którego nie da się usunąć podczas zwykłego mycia zębów powinien nam nasunąć podejrzenie obecności kamienia nazębnego.

Wraz z wiekiem jego ilość rośnie, a usuwany ma tendencje do powrotu.Próchnica jest chorobą zębów, którą zauważyć dużo trudniej, zwłaszcza jeśli umiejscowi się w trudno dostępnym lub niewidocznym miejscu szczęki.

Jeśli jednak zauważamy na zębie czarne lub czarno-brązowe przebarwienia, którym dodatkowo może towarzyszyć ból lub nadwrażliwość zęba, prawdopodobnie próchnica odegrała już swoją niszczycielską rolę. Nie mamy szansy dostrzec zmian toczących się w przestrzeniach międzyzębowych lub w głębszych partiach jamy ustnej, dlatego tak ważne są regularne kontrole stomatologiczne, podczas których lekarz sprawdza, czy żaden ząb nie uległ zakażeniu.

Przyczyny powstawania próchnicy

Za kamień nazębny odpowiadają naturalne czynniki, z którymi codziennie mają do czynienia nasze zęby. Już w kilka godzin od szczotkowania zębów ponownie zaczyna odkładać się na ich powierzchni osad, który złożony jest z mieszaniny śliny, bakterii naturalnie obecnych w jamie ustnej, złuszczonego nabłonka i resztek pożywienia. Brzmi okropnie?

Niestety, żadne nawet najlepsze mycie zębów nie usuwa wszystkich zanieczyszczeń z jamy ustnej. Intensywność odkładania się kamienia nazębnego jest uzależniona od stopnia dbałości o czystość zębów, rodzaju spożywanych posiłków (kawa i herbata działają szczególnie kamieniotwórczo) oraz indywidualnych skłonności.
Próchnica to choroba zębów wywołana działalnością bakterii, głównie z grupy Lactobacillus acidophilus oraz paciorkowców.

Pierwsza z nich - pałeczka kwasu mlekowego, to ta sama dobroczynna bakteria, która ma tak korzystny wpływ na pracę naszych jelit, a jej niedobór musimy uzupełniać po antybiotykoterapii. Niestety, jeśli zacznie ona kolonizację jamy ustnej i wniknie do tkanki zębowej, może również pokazać swoje drugie, gorsze oblicze.

Aby rozwinęła się próchnica konieczna jest jeszcze obecność cukrów, które stanowią naturalną pożywkę dla bakterii, zwłaszcza glukozy, fruktozy i sacharozy. W sprzyjających warunkach i po odpowiednio długim czasie, czynniki te nieuchronnie doprowadzają do rozwoju zakażenia bakteryjnego zęba, popularnie zwanego próchnicą.

Możliwe powikłania

Nieusuwany kamień nazębny stanowi zagrożenie ze względu na ryzyko przyspieszonego rozwoju paradontozy, która odsłania szyjki zębowe, powoduje ich nadwrażliwość oraz osłabia stabilność zębów. W skrajnych przypadkach paradontoza prowadzi także do wypadania zębów, ze względu na ich zwiększoną ruchomość.

Próchnica może być również przyczyną utraty zębów, jeśli w porę nie zostanie podjęte jej leczenie. Zakażenie bakteryjne toczące się wewnątrz zęba ma tendencje do rozprzestrzeniania się na okoliczne zdrowe tkanki i naciekania coraz głębszych warstw zęba. Jeśli próchnica dotrze do okolic miazgi zębowej, ratunkiem staje się jedynie leczenie kanałowe zęba, niestety po takim zabiegu staje się on już zębem martwym.

Jak rozpoznać próchnicę ?

Pierwsze objawy choroby możemy rozpoznać sami, ale po ich ostateczne potwierdzenie należy udać się do gabinetu stomatologicznego.

Leczenie próchnicy

W przypadku obydwu schorzeń ogromną rolę gra codzienna, prawidłowa higiena jamy ustnej, połączona z regularną kontrolą stomatologiczną. Dentysta sprawdzi stopień przyrostu kamienia i usunie jego zbędną ilość przy pomocy prostych zabiegów dentystycznych, jak piaskowanie czy metody ultradźwiękowe. Systematyczne usuwanie kamienia jest ważne nie tylko ze względów medycznych- zęby bez kamienia to zęby bielsze i lepiej wyglądające.

W leczeniu próchnicy do niedawna jedyną metodą było usunięcie zakażonej tkanki wiertłem dentystycznym i wypełnienie ubytku znaną wszystkim plombą. Dzisiejsza stomatologia dysponuje już całym szeregiem metod, które pozwoliły niemal całkowicie wyeliminować dyskomfort i ból w czasie zabiegu. Szczególną popularnością cieszy się metoda ozonowa, w której przy pomocy ozonu usuwa się chorą tkankę bez konieczności użycia wiertła.