Wyrosłyśmy już z czasów, gdy mamy ostrzegały nas przed noszeniem zbyt krótkich kurtek i odsłaniających plecy bluzek, a babcie dbały, byśmy nosiły ciepłą bieliznę. Okazuje się jednak, że w tych prostych radach i znienawidzonych ostrzeżeniach było więcej prawdy, niż mogłoby się z pozoru wydawać.

Co prawda dbanie o własne przydatki to nie tylko kwesta ochrony przed zimnem, ale nasze mamy i babcie dobrze wiedziały, że są one jednym z bardziej wrażliwych narządów w ciele kobiety i wymagają szczególnej uwagi. Przydatki, które w języku medycznym to jajniki i jajowody chorują często, a objawy ich zapalenia bywają bardzo dokuczliwe dla cierpiących pacjentek.

Najważniejszą informacją, jaką powinny posiąść wszystkie kobiety jest wiedza o tym, że nieprawidłowo leczone zapalenie przydatków przechodzi w stan przewlekły, który prowadzi do poważnych powikłań oraz nawrotów choroby.

Objawy zapalenia przydatków

Objawy zapalenia przydatków mogą być gwałtowne i przebiegać w sposób przypominający infekcję sezonową. Najczęściej występują w drugim tygodniu cyklu i rozpoczynają się od silnego, ostrego bólu brzucha, podwyższonej temperatury ciała oraz ogólnego złego samopoczucia. Bóle mają charakter skurczowy, a brzuch jest z reguły napięty, nadwrażliwy i źle reaguje na dotyk. U niektórych kobiet może pojawić się krwawienie niezwiązane z cyklem miesiączkowym, bardziej obfite lub niewielkie występujące w formie plamienia.

Dodatkowymi symptomami mogą być inne dolegliwości pochodzące z okolic brzucha: nudności, wymioty, zaparcia, a także z układu moczowego: bolesne parcie na mocz, częste korzystanie z toalety. Objawy przewlekłego zapalenia przydatków nie są tak gwałtowne, a najczęściej występują w postaci kłujących bólów w obrębie podbrzusza i upławów. Bóle mają tendencje do nasilania się w czasie menstruacji, po stosunku seksualnym czy przy wychłodzeniu okolic przydatków.

Przyczyny powstania choroby

Do zapalenia przydatków dochodzi, kiedy rozwinie się w nich zakażenie bakteryjne. Bakterie mogą wtargnąć w te rejony na wiele różnych sposobów. W przeważającej większości przypadków droga, którą pokonują chorobotwórcze patogeny prowadzi przez narządy intymne: pochwę, szyjkę macicy i jej kanał. Dzieje się tak, kiedy istnieje nadmierne rozwarcie tych okolic, dlatego szczególnie łatwo o zakażenie w przypadku zabiegów ginekologicznych, poronienia, wyłyżeczkowania jamy macicy, po porodzie czy nawet w czasie menstruacji.

Zwiększone ryzyko ma miejsce także u kobiet stosujących wkładkę domaciczną, jako formę antykoncepcji- dlatego tak ważna jest regularna kontrola ginekologiczna jej stanu. Najczęstsze bakterie powodujące zapalenie przydatków to popularna pałeczka okrężnicy (E.coli), paciorkowce i gronkowce. Drogą wstępującą przenoszą się również do przydatków zakażenia takimi patogenami, jak chlamydie czy dwoinki rzeżączki. Do dróg rodnych kobiety dostają się one w wyniku kontakty seksualnego z zakażonym partnerem.

Możliwe powikłania

Nieleczone zapalenie przydatków może dać poważne konsekwencje zdrowotne. Niemal zawsze ostry stan zapalny przechodzi w zapalenie przewlekłe, które choć z pozoru nie daje objawów, może powrócić w każdej chwili. Tlące się zapalenie dróg rodnych prowadzi do niebezpiecznych zrostów w jajowodach, powoduje ich niedrożność, co bywa częstą przyczyną wtórnej niepłodności u kobiet.

Zwiększa się ryzyko wystąpienia ciąży pozamacicznej, poronienia oraz innych komplikacji ginekologicznych w przypadku zajścia w ciążę. Są to jedne z poważniejszych konsekwencji zapaleń przydatków, łagodniejszą formą są przewlekłe bóle, które towarzyszą kobietom podczas stosunków seksualnych, badania ginekologicznego czy w dniach menstruacji. Zrosty w obrębie dróg rodnych mogą powodować też bolesne wzdęcia brzucha, nudności, stałe uczucie wypełnienia żołądka.

Jak rozpoznać zapalenie przydatków ?

Ginekolog rozpoznaje chorobę pobierając wymaz z pochwy i szyjki macicy oraz wykonując badanie USG przezpochwowe. Konieczne jest też pobranie krwi, w której w przypadku zapaleń przydatków stwierdza się podwyższony poziom białych krwinek i białka zapalnego CRP. Odchodzi się już od badania OB, które jest bardzo niespecyficznym parametrem stanu zapalnego toczącego się w organizmie.

Leczenie zapalenia przydatków

Aby skutecznie wyleczyć zapalenie przydatków konieczne jest przejście pełnej, zaleconej przez lekarza antybiotykoterapii. Przerwanie jej w trakcie, tuż po ustąpieniu najsilniejszych objawów klinicznych jest jedną z najczęstszych przyczyn przejścia zapalenia w stan utrwalony i przewlekły. Często konieczne jest również leczenie partnera seksualnego kobiety, który jest źródłem infekcji. Wspomagającą rolę w leczeniu pełnią preparaty przeciwbólowe i rozkurczające, dieta bogata w płyny, ciepłe nasiadówki ziołowe i ogólny wypoczynek w łóżku.