Endometrioza to choroba polegająca na przemieszczeniu się błony śluzowej macicy (zwanej endometrium) poza miejsce jej prawidłowego występowania.

Błona śluzowa macicy „wywędrowuje”  z jamy macicy i osiedla się w innym miejscu w organizmie kobiety. Najczęściej lokalizuje się w okolicach w pobliżu macicy, czyli w jajowodach, jajnikach, przestrzeni między macicą a odbytem lub pęcherzem moczowym itd.

Czasem jednak zdarza się, że potrafi pokonać większą odległość. Na endometriozę choruje nawet co dziesiąta miesiączkująca kobieta, rzadko schorzenie to dotyka  dziewczynki przed pierwszą miesiączką oraz kobiety po menopauzie.

Objawy endometriozy

Objawem głównym endometriozy najczęściej jest ból w obrębie miednicy. Zazwyczaj jest on związany z miesiączką, ale czasem występuje też w okresie międzymiesiączkowym. Chore skarżą się na bóle podbrzusza, dolnej części pleców, bolesne stosunki, dyskomfort przy oddawaniu moczu. 

Dolegliwości mają różne natężenie, czasem są nieznaczne, ale nierzadko zdarza się, że są to silne bóle uniemożliwiające pacjentkom normalne funkcjonowanie. W początkowych stadiach choroby objawy mogą wcale nie występować lub być bardzo dyskretne, a pierwsze podejrzenia pojawiają się dopiero, kiedy kobieta ma problem z zajściem w ciążę.

Przyczyny powstawania endometriozy

Istnieje wiele teorii na temat powstawania endometriozy. Najbardziej popularna mówi, że podczas miesiączki krew wraz z fragmentami błony cofa się i zagnieżdża w innych narządach. U niektórych kobiet układ odpornościowy usuwa takie fragmenty endometrium, natomiast u części z nich kawałki błony zagnieżdżają się w narządach i powodują dolegliwości.

Możliwe powikłania

Nieleczona endometrioza może się rozprzestrzeniać i powodować różne skutki dla zdrowia. Kobiety dotknięte tym schorzeniem często mają problemy z zajściem w ciążę, ponieważ endometrium może skutkować niedrożnością jajowodów. Ważnym powikłaniem jest także wytworzenie się torbieli endometrialnych (zwanych także czekoladowymi) – są to cysty wyściełane błoną śluzową macicy, która krwawiąc do środka może powodować ich pęknięcie.

Objawem tego jest nagły, silny ból i stwarza to niebezpieczeństwo rozsiania endometrium na sąsiednie narządy oraz groźnego dla życia krwotoku. Nie należy także lekceważyć negatywnych skutków dla kondycji psychicznej kobiet, które żyją w przewlekłym bólu, odczuwają dyskomfort podczas pożycia seksualnego oraz mają problemy z płodnością.

Jak rozpoznać chorobę ?

Najpewniejszym sposobem potwierdzenia choroby jest laparoskopia diagnostyczna z histopatologią pobranych tkanek, czyli zabieg polegający na wprowadzeniu do jamy otrzewnej przyrządów, które umożliwiają lekarzowi „obejrzenie” miednicy mniejszej lub laparotomia z biopsją, czyli pobraniem wycinków. Podczas laparoskopii (terapeutycznej) można także usunąć ogniska endometriozy. Nieinwazyjne metody to USG oraz rezonans magnetyczny, często jednak niewielkie zmiany są niewidoczne.

Leczenie endometriozy

Leczenie opiera się na podawaniu hormonów, ponieważ za winowajcę uważa się estrogeny, dlatego dąży się do zmniejszenia ich stężenia w organizmie. Radykalną metodą terapeutyczną jest zabieg chirurgiczny, podczas którego lekarz usunie ogniska endometrium. Nie daje to niestety gwarancji, że choroba nie powróci, ale usunie nieprzyjemne objawy i zwiększy komfort życia.