Nikt z nas nie ma oporów przed odwiedzeniem lekarza z powodu złamanej ręki. Bez wahania również wybieramy się na konsultację nadciśnienia, bólów głowy czy anginy. Tymczasem, jeśli chodzi o schorzenia związane z okolicami odbytu, wciąż towarzyszy nam niepotrzebne skrępowanie i opór.

Trzeba jednak uświadomić sobie, że nie warto męczyć się z uporczywymi objawami i narażać się na konsekwencje zdrowotne w przyszłości. Hemoroidy, bo o nich mowa, jako o najczęstszych schorzeniach okolic odbytu, są tak powszechnym problemem, że lekarz z pewnością nie będzie zdziwiony naszym przypadkiem i będzie potrafił nam właściwie pomóc. Co więc pozostaje osobom skarżącym się na żylaki odbytu? Wygrać walkę z samym sobą i zawitać w gabinecie u lekarza.

Opis choroby

Hemoroidy, inaczej żylaki odbytu to choroba, która powstaje wskutek patologicznego powiększenia się splotów naczyniowych okolic odbytniczych. Według różnych szacunków cierpi na nią nawet do 40% populacji osób dorosłych w krajach wysoko rozwiniętych. Guzki krwawnicze, które  naturalnie znajdują się w tej lokalizacji ulegają przerostowi i zaczynają być widoczne również na zewnątrz. Sytuacja taka nie pozostaje bez wpływu na odczuwanie dolegliwości przez pacjenta.

Objawy choroby

Najbardziej dokuczliwymi objawami, które znacznie obniżają komfort życia chorego jest świąd i pieczenie w chorobowo zmienionych okolicach. Odczucia te są zwykle główną przyczyną, dla której pacjent zgłasza się do lekarza. Niemal równie często występują problemy z regularnym wypróżnianiem się, pojawiają się kłopotliwe zaparcia i ból przy oddawaniu stolca. Chorzy obserwują domieszki świeżej krwi w kale oraz skarżą się na uczucie niepełnego wypróżnienia się. Krwawienie, choć z pozoru niegroźne wymaga bezwzględnie różnicowania z poważniejszymi chorobami jelit. Nawet niewielka utrata krwi, która powtarza się przez długi okres czasu może również stać się przyczyną niedokrwistości.

Przyczyny powstania choroby

Bezpośrednią przyczyną powiększania się i przemieszczania guzków krwawniczych odbytu jest zwiększone ciśnienie panujące w splotach naczyniowych. Proces ten zachodzi w wielu sytuacjach, na przykład u kobiet ciężarnych, które zwłaszcza w końcowym okresie ciąży uskarżają się na hemoroidy. Żylakom odbytu znacząco sprzyja otyłość, siedzący tryb życia, uwarunkowania genetyczne, nadciśnienie, schorzenia wątroby czy też niewłaściwa dieta. Spożywanie zbyt małej ilości błonnika (zawartego między innymi w skórkach owoców, otrębach, kaszach, pełnoziarnistym pieczywie czy musli) sprzyja zaparciom, które są również przyczyną zwyżki ciśnienia w naczyniach okołoodbytniczych.

Możliwe powikłania

Hemoroidy nie są obarczone dużym ryzykiem powikłań chorobowych, natomiast objawy z nimi związane często nasilają się, zwiększa się świąd, obrzęk, pieczenie i ból. Samoistne ustępowanie dolegliwości i poprawa stanu klinicznego pacjenta, to stany obserwowane niezmiernie rzadko, schorzenie ma raczej tendencje do pogłębiania się. W poważniejszych przypadkach może dojść do zmian anatomicznych okolic odbytnicy, tworzenia się przetok i nietrzymania stolca. Najrzadszym powikłaniem hemoroidów jest nowotwór.

Jak rozpoznać chorobę

Ponieważ objawy występujące w przebiegu choroby hemoroidalnej mogą być również symptomem poważniejszych chorób, lekarz bezwzględnie musi wykonać zestaw badań wykluczających inne schorzenia. Dokładne obejrzenie okolic odbytniczych oraz badanie per rectum ( przy pomocy palca) to podstawa diagnostyki. Zostanie też zlecone badanie kału na obecność krwi utajonej i rektoskopia lub kolonoskopia, w celu wykluczenia nowotworu jelita grubego czy chorób zapalnych jelit. Jest to konieczne, ponieważ rak jelita grubego to jeden z najczęstszych nowotworów naszej populacji , często wykrywany zbyt późno.

Leczenie hemoroidów

W zależności od stopnia zaawansowania hemoroidów, leczenie może być przeprowadzone za pomocą miejscowych środków w postaci maści i czopków lub wykorzystywać bardziej zaawansowane, operacyjne techniki usuwania żylaków odbytu. Stosowana jest też krioterapia, czyli wymrażanie hemoroidów oraz skleroterapia- ostrzykiwanie ich za pomocą substancji powodujących zwłóknienie guzków. Wszystkie formy leczenia powinny być wspomagane modyfikacją stylu życia pacjenta- głównie dążeniem do osiągnięcia stanu regularnych wypróżnień. Można to osiągnąć zwiększając ilość błonnika w diecie, wypijając nawet do 3 l płynów dziennie i utrzymując stałą aktywność fizyczną, na miarę swoich możliwości.