Białe płatki na kołnierzykach, marynarkach i swetrach to ozdoba, której większość z nas wcale nie pożąda. Skóra głowy, podobnie jak skóra w każdej innej okolicy naszego ciała, wymaga pielęgnacji dostosowanej do jej potrzeb.

Tymczasem wybierając szampony rzadko myślimy o skórze głowy, skupiając się raczej na pielęgnacji włosów. Można sobie na to pozwolić, o ile skóra pod nimi jest mało wymagająca i nie przysparza nam problemów.

Jeśli pojawił się łupież, świąd i nadwrażliwość skóry głowy to widoczne znaki, że konieczna jest analiza tego, czym ją traktujemy. Istnieje wiele odmian łupieżu, a każdy z nich musi być leczony w nieco inny sposób. Nie wystarczy jednak tylko pozbyć się łupieżu. Aby nie powrócił, konieczna jest właściwa profilaktyka i pielęgnacja w okresach bezobjawowych.

Objawy łupieżu

Objawy łupieżu są trudne do przeoczenia. Łuszczenie się skóry głowy połączone z jej świądem, pieczeniem, osypujące się białe płatki będące fragmentami martwego naskórka, to symptomy bardzo dobrze znane każdemu, kto choć raz w życiu miał łupież. Nie każdy jednak wie, że wyróżnia się dwa typy łupieżu: suchy i tłusty. Pierwszy z nich, połączony z nadmiernym przesuszeniem skóry głowy, jest znacznie popularniejszy. Łupież tłusty z kolei wiąże się z przyleganiem żółtych, woskowo- tłuszczowych fragmentów naskórka oraz zwiększonym przetłuszczaniem włosów. Jest to typ łupieżu bardzo często współistniejący z łojotokowym zapaleniem skóry. Obecnie przyjmuje się, że oba typy łupieżu przebiegają bez stanu zapalnego skóry głowy, ale zdarzają się wyjątki od tej reguły.

Przyczyny powstania łupieżu

Niewielkie złuszczanie się naskórka, objawiające się sporadyczną obecnością białych łusek nie powinno dawać powodów do niepokoju. Podobnie jak skóra każdej innej okolicy ciała, również skóra głowy ulega regularnemu złuszczaniu powierzchownemu obumarłych warstw. Jeśli zmiany są bardziej zaawansowane, prawdopodobnie istnieje przyczyna patologicznego złuszczania się.

Obecnie podejrzewa się, że najczęstszym czynnikiem, który doprowadza do utraty równowagi procesów skórnych jest zaburzona mikroflora skóry głowy. Chodzi tu głównie o zakażenie grzybem drożdżopodobnym z rodzaju Malassezia i zmiany przez niego wywołane. Inne czynniki, które prawdopodobnie są przyczyną łupieżu to zanieczyszczenie powietrza, częste noszenie okryć głowy (zwłaszcza mocno dopasowanych i nie pozwalających na dopływ powietrza), działanie promieniowania ultrafioletowego oraz agresywne substancje myjące zawarte w stosowanych kosmetykach do pielęgnacji włosów i skóry głowy.

Możliwe powikłania

Łupież, poza swoimi kłopotliwymi dla samego pacjenta objawami, rzadko daje powikłania mogące wyrządzić większe szkody zdrowotne. W przypadku łupieżu tłustego, który często jest następną fazą występującą po etapie suchym, może dojść do zwiększonej utraty włosów. Tworzą się koncentryczne ogniska, czasem na podłożu zapalnym, a w ich obrębie włosy są coraz słabsze, a w końcowym stadium wypadają. Miejscowe łysienie doprowadza z reguły do samoistnego wyleczenia ogniska chorobowego w tym miejscu.

Jak rozpoznać łupież

Pacjent rozpoznaje schorzenie, zazwyczaj bardzo krótko po jego wystąpieniu oraz odczuwa jego nieprzyjemne skutki. Dla potwierdzenia diagnozy i ustalenia planu leczenia niezbędny jest lekarz dermatolog.

Leczenie łupieżu

Ponieważ najczęstszą przyczyną łupieżu jest zakażenie drożdżakiem, w pierwszej kolejności należy dążyć do pozbycia się czynnika infekcyjnego. Cyklopiroksolamina to jedna z najskuteczniejszych substancji leczniczych do wyeliminowania grzybów z rodzaju Malassezia, jakie zna obecnie dermatologia. Występuje ona w postaci szamponów leczniczych, które w pierwszym okresie terapii stosowane są raz lub dwa razy w tygodniu.

Aby szampon miał szansę zadziałać, musi pozostawać na skórze głowy przez 3 do 5 minut, a cykl mycia powinien być powtórzony dwukrotnie. Po wyleczeniu, zalecana jest profilaktyka zapobiegająca wystąpieniu nawrotów- polega ona na stosowaniu szamponu raz w tygodniu przez okres trzech miesięcy. Jeśli eradykacja drożdżaka nie pomaga, a dolegliwości się nasilają przyczyna leży prawdopodobnie w nadwrażliwości skóry głowy lub patologicznym procesie toczącym się w jej obrębie.

Objawy przypominające łupież występują również w łuszczycy skóry owłosionej czy łojotokowym zapaleniu skóry głowy. Aby skutecznie leczyć te schorzenia, konieczna jest terapia dermatologiczna, indywidualnie dopasowana do pacjenta.