Pokryte niezwykle delikatnym i cienkim nabłonkiem oko chronione jest nawilżającą warstwą filmu łzowego, który zapobiega nadmiernemu wysuszeniu i podrażnieniu narządu wzroku. Bezustanne mruganie, które tylko częściowo zależy od naszej woli dodatkowo wspomaga pracę gruczołów łzowych i rozprowadza ich wydzielinę na całej powierzchni oka.

Nie zawsze jednak te sprawne mechanizmy są w stanie uchronić nas przed nieprzyjemnymi objawami ze strony gałek ocznych. Dolegliwości te mogą mieć całkiem błahą przyczynę, której wyeliminowanie nie przysporzy nam wielu trudności, w szczególnych jednak przypadkach podrażnione oczy to tylko wierzchołek góry lodowej, a niepokojące symptomy wymagają pilnej konsultacji ze specjalistą.

Oko zaczerwienione i łzawiące

Każdy z nas dobrze zna objawy, jakie towarzyszą dostaniu się pod powieki drobinki piasku. Gwałtowne pieczenie, dyskomfort oraz zwiększone wydzielanie łez to zmiany, które występują natychmiast, a wkrótce może do nich dołączyć zaczerwienienie oka. Takie objawy mogą mieć miejsce, jeśli długo korzystaliśmy z komputera, nasze oczy narażone były na pyły, nasłonecznienie, silny wiatr lub klimatyzację. Aby zmniejszyć podrażnienie wystarczy często zastosować krople nawilżające do oczu (tak zwane sztuczne łzy) oraz łagodzące okłady z lipy lub świetlika lekarskiego.

Podobne symptomy występują w przypadku jednej z najczęstszych przyczyń podrażnień oka- alergicznego zapalenia spojówek. Na skutek kontaktu z alergenem, którym mogą być na przykład pyłki roślin, sierść zwierząt, kurz czy niektóre pokarmy, dochodzi do napływu komórek indukujących zapalenie w okolice oka i wywołanie nieprzyjemnych objawów. Alergicznemu zapaleniu spojówek towarzyszy często obrzęk powiek połączony z nasilonym świądem w tych okolicach, wodnisty katar, a czasem duszność lub wysypka skórna. Warto dowiedzieć się, które substancje są ściśle odpowiedzialne za naszą alergię- pomogą w tym testy alergiczne wykonane w gabinecie lekarskim.

Dzięki takiej wiedzy możliwe będzie unikanie drażniącego czynnika lub jego wyeliminowanie z otoczenia. Ulgę w dolegliwościach przynoszą tabletki przeciwalergiczne zawierające cetyryzynę lub loratadynę, dostępne w aptece również bez recepty, a miejscowe łagodzenie pieczenia mogą zapewnić krople nawilżające na bazie kwasu hialuronowego. Najlepiej wybierać krople w jednorazowych ampułkach, pozbawione konserwantów, które mogłyby dodatkowo działać uczulająco.

Leczenie przyczynowe alergicznego zapalenia spojówek to terapia odczulająca- jej przeprowadzenie jest długotrwałe (nawet do kilku lat), ale skutkiem może być zupełne pozbycie się alergii.Jeśli oko nie tylko jest zaczerwienione, łzawiące, ale również zauważamy nietypową wydzielinę, zwłaszcza o charakterze ropnym, nie wahajmy się przed wizytą u okulisty. Prawdopodobnie cierpimy na bakteryjne zapalenie spojówek, a lekarstwem w tym przypadku musi być antybiotyk podany bezpośrednio do oka.

Oko bolesne

Najczęstszą przyczyną bolesności w obrębie oka są małe guzki zapalne, popularnie nazywane jęczmieniem. Powodują je bakterie, głównie te bytujące na skórze, które przenoszą się w okolice rzęs i gruczołów łojowych, wywołując stany zapalne. Nieleczony jęczmień znika w większości przypadków w ciągu tygodnia, a nasz niepokój może budzić dłuższe utrzymywanie się zmiany, jej powiększanie i obecność patologicznej wydzieliny. Takie objawy mogą świadczyć o rozszerzaniu się procesu i wymagają antybiotykoterapii.

Bolesność w głębi oka, jednostronne bóle głowy, zaburzenia widzenia czy widoczne zmiany w obrębie tęczówki oka to wszystko symptomy, których nie wolno bagatelizować- konieczna jest często konsultacja okulistyczna i neurologiczna.

Oko suche

Wiele osób skarży się również na zaburzenia wydzielania łez, które skutkują ciągłym uczuciem suchości, dyskomfortu, a nawet zaburzeniami widzenia. Przyczyną suchości oczu mogą być soczewki kontaktowe, przyjmowane leki (także antykoncepcja hormonalna, leki stosowane w niedoczynności tarczycy, pochodne izotretinoiny, leki przeciwdepresyjne), zmęczenie oczu spowodowane ich długotrwałym wysiłkiem, choroby przewlekłe, ciąża czy stres.

Połączenie suchości oczu z zaburzonym wydzielaniem śliny i problemami w odczuwaniu smaku może wskazywać na schorzenie autoimmunologiczne- zespół Sjögrena. Choroba zdarza się najczęściej u kobiet po 40 roku życia, a jej przyczyny nie są jeszcze poznane.